Okullarda Paylaşılan Liderlik ve Örgütsel Bağlılık Etkileşimi: Nitel Bir Çalışma

Mahire Aslan, Aslı Ağıroğlu Bakır

Abstract


Bu çalışmada, okullarda paylaşılan liderliğin olup olmadığının saptanması; sonrasında ise var olan paylaşılan liderlik anlayış ve uygulamalarının öğretmenlerin örgütsel bağlılığına katkısının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel yöntemle gerçekleştirilmiş, nitel araştırmalarda yaygın olarak kullanılan durum çalışması ve bütüncül çoklu durum deseni kullanılmıştır Araştırmanın verileri, uygun durum örneklemesiyle elde edilmiştir. Veriler, dört resmi okuldan toplamda 8 ve iki özel okuldan toplamda 4 olmak üzere 12 öğretmen ile gerçekleştirilen görüşmeler sonucunda elde edilmiştir. Görüşmelerde 8 soru maddesi ile 19 sonda soru içeren yarı yapılandırılmış bir görüşme formu kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile çözümlenmiş, araştırma sorularının içerdiği temalara göre kodlanmış ve yorumlanmıştır. Verilerin analizi için gereken kodlama sürecinde “genel bir çerçeve içinde yapılan kodlama†çeşidi kullanılmıştır. Sonuçlar, paylaşılan liderlik ve örgütsel bağlılık algısının özel okullarda daha yüksek olduğunu göstermektedir.


Keywords


Paylaşılan liderlik, örgütsel bağlılık, nitel çalışma

Full Text:

PDF

References


Ağıroğlu-Bakır, A. (2013). Öğretmenlerin paylaşılan liderlik ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişkinin analizi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.

Ağıroğlu Bakır, A. ve Aslan, M. (2014). Paylaşılan liderliğin öğretmenlerin örgütsel bağlılığı üzerindeki etkisi. e-International Journal of Educational Research 5(3), 56-71.

Allen, N. J. ve Mayer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational & Organizational Psychology, 63(1), 18-38.

Aslan, M. ve Ağıroğlu Bakır, A. (2015). Okul örgütlerinde paylaşılan liderlik ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 21(1), 1-24.

Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayıncılık.

Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma: yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: PegemA Yayınevi.

Balcı, A. ve Pehlivan Aydın, İ. (2003). Eğitim yönetimi. İstanbul: Milli Eğitim Basım Evi.

Başaran, İ.E. (1982). Örgütsel davranış. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları No: 108.

Becker, T.E., Randall, D. M. ve Riegel (1995). The Multidimensional View of Commitment and the Theory of Reasoned Action: A Comparative Evaluation. Journal of Management. 21(4), 617-638.

Bishop, J W. ve Scott, D. (1997). How commitment affects team performance. HR Magazine 42(2), 107-111.

Bishop, J. W. ve Scott, D. (2000). An examination of organizational and team commitment in a self-directed team environment. Journal of Applied Psychology 85(3), 439-450.

Bolden, R., Petrov, G. ve Gosling, J. (2007). Tensions in higher education leadership: Towards a multi-level model of leadership practice. Annual Conference of the Society for Research into Higher Education (SRHE) 358-376.

Boylu, Y; Pelit, E. ve Güçer, E. (2007). Akademisyenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri üzerine bir araştırma. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44(511), 55-74.

Buluç, B. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Algılarına Göre Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(57), 5-34.

Çelik, V. (1999). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem Yayıncılık.

DiPaola, M. ve Tschannen-Moran, M. (2014). Organizational citizenship behavior in schools and its relationship to school climate. Jsl 11(5), 11, 424.

Duignan, P. (2007). Distributed Leadership, Critique from a Catholic Perspective. Fourth International Conference on Catholic Educational Leadership 29 July – 1 August Sydney, Australia.

Flessa, J. (2009). Educational micropolitics and distributed leadership. Peabody Journal On Education. 84(3), 331–349.

Gordon, Z. V. (2005). The Effect of Distributed Leadership on Student Achievement. Central Connecticut State University New Britain, Connecticut

Gronn, P. (2000). Distributed properties: A new architechure for leadership, Educational Management & Administration. 28(3) 317–338.

Gronn, P. (2002). Distributed leadership as a unit of analysis, Leadership Quarterly. 13(4), 423–51.

Gül, H. (2003). Davranışsal Bağlılık Yaklaşımı ve Değerlendirmesi. Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 10(1), 73-83.

Gül, H., Oktay, E. ve Gökçe, H. (2008). İş Tatmini, Stres, Örgütsel Bağlılık, İşten Ayrılma Niyeti ve Performans Arasindaki İlişkiler: Sağlik Sektöründe Bir Uygulama. İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Türk Dünyası Kırgız- Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü Akademik Bakış, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 15, 1-11.

Harris, A. (2003). Teacher leadership as distributed leadership: Heresy, fantasy or possibility? School Leadership & Management: Formerly School Organisation. 23(3), 313-324.

Harris, A. (2004). Distributed leadership and school improvement: leading or misleading? Educational Management Administration Leadership. 32(1), 11-24.

Harris A. ve Lambert L. (2003). Building Leadership Capacity for School Improvement Buckingham: Open University Press. http://www.actedu.in/pdf/leadership.pdf adresindenMayıs 2013 tarihinde alınmıştır.

Harris, A. ve Spillane, J. (2008). Disributed leadership through the looking glass. Management In Education. 22(1), 31-34.

Hulpia, H., ve Devos, G. (2010). How distributed leadership can make a difference in teachers’ organizational commitment? A qualitative study. Teaching and Teacher Education, 26(3), 565–575.

Izgar, H. (2005). Eğitim liderliği. Öğretmenin dünyası. Odunpazarı Belediyesi Yayınları. (Ed.) Ali Murat Sünbül, Kızılay/Ankara.

İmamoğlu, G. (2011) İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri ve örgütsel adalet algıları arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Jackson, S. L. (2009). Research methods and statistics: a critical thinking approach (3rd edition) Belmont, CA: Wadsworth.

Karataş, S. ve Güleş, H. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin iş tatmini ile örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 3(2), 74-89.

Kwok, T. T. ve Cheng, Y. C. (1999). School Organizational Health and Teacher Commitment: A Contingency Study with Multi-level Analysis. Educational Research and Evaluation: An International Journal on Theory and Practice 5(3), 249-268

Marique, G., Stinglhamber, F., Desmette, D., Caesens, G. ve Zanet, F. (2012.) The Relationship Between Perceived Organizational Support and Affective Commitment : A Social Identity Perspective Group & Organization Management 38(1), 68–100.

Meyer, J.P. ve Allen, N. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review.1(1), 61-89.

Meyer, J. P., and Allen, N. J. (1997). Commitment in the workplace: theory, research, and application. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Özden Y. (1997). Öğretmenlerde adanmışlık: Yönetici davranışları ile ilişkili mi? Milli Eğitim Dergisi, 135,35-41.

Özsoy, A. S. (2004). Bir yüksekokul çalışanlarının kuruma bağlılık durumlarının İncelenmesi. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. E-dergi, 6(2),13-19.

Polat, S., ve Uğurlu, C. T. (2009). İlköğretim Müfettişlerinin Örgütsel Bağlılık, Mesleki Tükenmişlik ve İşten Ayrılma Niyetleri Arasındaki İlişki. I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongre Kitabı, Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.

Powell, D. M. ve J. P.Meyer (2004). Side Bet Theory and the Three Component Model of Organizational Commitment. Journal of Vocational Behavior, 65(1), 157–177.

Sayeed, O. B. (2001). Organizational commitment and conflict. studies in healhty organizational processes. New Delhi – Thousand Oaks – London:.Sage Publications.

Sönmez V. ve Alacapınar, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.

Terzi, A. R., & Kurt, T. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin yöneticilik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi. Milli Eğitim Dergisi,166, 98-113.

Uslu, B. ve Beycioğlu, K. (2013). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ile müdürlerin paylaşılan liderlik rolleri arasındaki ilişki, On dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 323-345.

Üstüner, M. (2009). Öğretmenler için örgütsel bağlılık ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-17.

Whittington Davis, M. (2009). Distributed leadership and school performance. Unpublished Doctoral Dissertation, The School of Education and Human Development, George Washington University, USA.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık

Yiğit, E. ve Uzun, Ö. (2011). Örgütsel Stres ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi Üzerine Orta Kademe Otel Yöneticileri Üzerinde Yapılan Bir Araştırma. Eskişehir Üniversitesi İİBF Dergisi. 6(1), 181-213.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2015 Electronic International Journal of Education, Arts, and Science (EIJEAS)

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.