Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerinde Denence Kullanımı

Abstract

Bu çalışmanın amacı Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerinde denence kullanımının analiz edilmesidir. Bu amaçla Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerinde denence kullanımının yaygınlığı, tez düzeylerine göre dağılımı, doğru/yanlış/eksik kullanımı açılarından değerlendirilmesi; doğru kullanımı için öneriler geliştirilmesi öngörülmüştür. Çalışma bu yönüyle tarama modelinde bir araştırmadır. Bu araştırmanın evrenini, Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi arşivinde bulunan Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi, Eğitim Yönetimi ve Denetimi, Eğitim Yönetimi ve Planlaması, Eğitim Yönetimi ve Politikası Anabilim Dallarında 2010-2014 tarihleri arasında yapılmış olan yüksek lisans ve doktora tezlerinden (10.02.2015 tarihinde) erişimine izin verilenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise araştırmanın evreninde yer alan, 10.02.2015 tarihinde Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi arşivinde bulunan, yüksek lisans ve doktora tezlerinden erişimine izin verilenlerden, amaçlı örneklem yoluyla belirlenen 435 tez oluşturmaktadır. Araştırmanın temel verileri, Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanında arşivlenmesine ve internet üzerinden tam metin erişime açılmasına izin verilen tezlerden, açık erişime sunulan ve araştırmanın örnekleminde yer alan yüksek lisans ve doktora tezlerinden elde edilmiştir. Ulaşılan yüksek lisans ve doktora tezleri öncelikle denenceleri olup olmadığı açısından analiz edilerek, denencesi olan lisansüstü tezler belirlenmiştir. Daha sonraki evrede, denencesi bulunan tezler, denence kullanımının yaygınlığı, tez düzeylerine göre dağılımı, doğru/yanlış/eksik kullanımı açılarından değerlendirilmiştir. Araştırmanın amacını gerçekleştirmeye dönük olarak toplanan veriler, oluşturulan denenceleri sınayacak biçimde değerlendirilmiş ve temel olarak şu bulgulara ulaşılmıştır: Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerinde denence kullanımının yaygınlığı düşüktür. Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerinde alternatif denence (H1) kullanımı, istatistiksel denence (Ho) kullanımından daha yüksektir. Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerinde alternatif denencelerden (H1) yönsüz alternatif denence, yönlü alternatif denenceden daha çok yeğlenmektedir. Bu temel bulgular ışığında araştırmacıların araştırmalarında, özellikle deneysel araştırmalarında, denence oluşturmayı daha çok yeğlemeleri ve denencelerini, özellikle yönlü alternatif denenceler biçiminde oluşturmaları önerilmektedir.